تبخال | علل، انواع و روش های درمان آن

تبخال یک نوع بیماری ویروسی است که توسط ویروس هرپس سیمپلکس ایجاد می‌شود و به شکل التهاب یا ‌تاول ‌های ریز و درشت موضع را درگیر می کند. ویروس ایجاد کننده تبخال می تواند در بخش های مختلف بدن مانند صورت، آلت تناسلی زن و مرد و حتی مغز و چشم تبخال ایجاد کند. از متداول ترین اشکال تبخال می توان به تبخال لب و تبخال آلت تناسلی اشاره کرد. برای اطلاعات بیشتر در مورد تبخال و راه های درمان این بیماری، ادامه مطلب را مطالعه کنید.

پزشک پیشنهادی: زگیل تناسلی از بیماری‌های شایعی است که بین زنان و مردان رخ می‌دهد. برای درمان این بیماری حتما باید به یک پزشک مراجعه کرد، حال سوال‌هایی در این باره پیش می‌آید که دکتری که برای درمان زگیل تناسلی به ان مراجعه کنیم باید دارای چه ویژگی‌هایی باشد؟ برای جواب به این سوال و باقی سوال ها همین الان به صفحه بهترین دکتر زگیل تناسلی مراجعه نمایید.

تبخال لب

تبخال لب به شکل تاول های ترشح دار و قرمز در اطراف دهان و روی لب ها ظاهر می شود؛ در اکثر مواراد تاول ها به یکدیگر متصل بوده و در کنارهم ایجاد می شوند. تاول ‌های تبخال لب به ندرت ممکن است در لثه ‌ها یا سقف دهان نمایان شوند. به طور معمول تبخال لب دارای سوزش، خارش است و ممکن است با درد نیز همراه باشد.

تبخال لب توسط ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۱ (HSV-1) ایجاد می شود؛ در حالی که در شکل های دیگر تبخال، آلوده شدن با ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۲ (HSV-2) ایجاد کننده تاول ها می باشد  معمولا در حدود ۵۰ درصد افراد در سنین نوجوانی و جوانی دارای ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۱ بوده و ممکن است به تبخال لب دچار شوند. با وجود پیشرفت علم، هنوز روشی قطعی برای درمان تبخال لب وجود ندارد، اما برخی اقدامات درمانی که در ادامه مطلب به آن می پردازیم، می توانند از عود مجدد تبخال جلوگیری کرده و به روند درمان سرعت ببخشند.

درمان تبخال

همانطور که در بالا به آن اشاره کردیم، درمانی قطعی و فوری برای تبخال وجود ندارد. با این وجود، تاول های تبخال در اکثر موارد بعد از گذشت زمانی در حدود دو هفته، خود به خود رفع می شوند. با این وجود برخی داروها می‌توانند از طول دوره‌ی بیماری بکاهند و علائمی مانند سوزش، خارش و درد و ناراحتی تبخال را کاهش دهند. به یاد داشته باشید، این داروها نمی توانند ویروس را از بین ببرند؛ بلکه تنها به بهبود بیماری کمک می کنند. بهتر است با ظهور اولین نشانه ها، درمان را آغاز کنید.

داروهای ضد‌ تبخال خوراکی

برخی داروها که فقط با نسخه پزشک قابل دریافت از داروخانه ها هستند؛ می توانند به درمان تبخال کمک کنند. از جمله این داروها می توان به آسیکلوویر، والاسیکلوویر و فامسیکلوویر اشاره کرد. چنان چه مدام به علائم تبخال دچار می شوید؛ ممکن است پزشک مصرف مداوم این داروها ررا برای شما توصیه کند. این داروهای خوراکی ضد ویروس، باعث کوتاه شدن طول درمان شده و از عود مجدد بیماری جلوگیری می کنند.

مُسکن‌های ضد ‌درد

تبخال ممکن است باعث ایجاد درد و نارحتی در بیمار شود؛ در این هنگام می توان با مصرف برخی مسکن‌ های بدون نسخه که دارای ترکیبات بنزوکائین یا لیدوکائین هستند، این درد، سوزش و ناراحتی را برطرف کرد یا کاهش داد. به یاد داشته باشید که مسکن ها قادر به کاهش دوره درمان نیستند. برخی از این مسکن ها که می توان برای کاهش درد تبخال مصرف کرد عبارت از اوراژل، سایمکس، بلیستکس و آنبسول هستند؛ همچنین می توان از ایبوپروفن و استامینوفن نیز استفاده کرد.

پماد تبخال

یکی از راه هایی که به درمان تبخال کمک می کند و علائم آن را بهبود می بخشد؛ استفاده از پماد تبخال است. در صورتی که تبخال موجب رنجش و ناراحتی شما شده است، می‌ توانید از پماد های تبخال ضد ویروس برای کاهش سوزش و درد تبخال استفاده کنید. برخی از این پماد ها مانند پنسیکلوویر (داناویر) باعث کنترل درد تبخال و سرعت بخشیدن به روند بهبود تبخال می شوند.

برای اثربخشی بیشتر بهتر است به محض، ظهور تبخال، استفاده از پماد تبخال را آغاز کنید. این پماد ها باید چهار تا پنج مرتبه در روز و برای حدود پنج روز استفاده شوند.

از دیگر پمادهای تبخال می توان به دوکوسانول اشاره کرد. این دارو نیز در صورتی که چندین بار در طول روز استفاده شود؛ می تواند باعث کوتاه شدن مدت درمان شود.

رفع تبخال در سه دقیقه

ادعای رفع تبخال در سه دقیقه یک ادعای واهی است؛ زیرا درمان تبخال به زمان نیاز دارد و در عرض چند دقیقه نمی توان آن را برطرف کرد. البته راه هایی برای کاهش شدت، حجم تبخال و دوره آن وجود دارد که تحت عنوان روش های فوری از آن ها یاد می شود.

از جمله روش های فوری رفع تبخال می توان به استفاده از داروهای ضد ویروس اشاره کرد. در کنار استفاده از داروها و پمادهای تبخال، می ‌توان از یک سری روش ‌های درمان سنتی و خانگی نیز استفاده کرد که از این موارد می توان به استفاده از خمیردندان، استفاده از گوجه و زردچوبه اشاره کرد.

رفع تبخال در سه دقیقه با گوجه

گوجه نیز مانند بسیاری از میوه های قرمز رنگ سرشار از آنتی اکسیدان است؛ آنتی اکسیدان ها منجر به تحریک سلول‌ های صدمه دیده در محل تاول ها می شوند و از سرعت رشد میکروارگانسیم ‌ها می کاهند. برای استفاده از گوجه، می توانید بعد از رنده کردن آن، گوجه فرنگی رنده شده را بر روی تبخال قرار دهید و ۲۰ دقیقه مکث کنید؛ این کار را دو بار در روز انجام دهید. این روش در دمان تبخال و کاهش علائم آن موثر است اما ممکن است نتایج آن طی سه دقیقه نمایان نشود.

درمان تبخال با خمیر دندان

خمیر دندان به دلیل دارا بودن فلوراید قادر به خشک کردن تاول ‌های تبخال است؛ در واقع استفاده از خمیر دندان طول دوره بیماری را کاهش می دهد. برای استعمال، می توانید کمی خمیردندان را با یک قطره الکل و نمک مخلوط کرده و سپس بر روی تبخال قرار دهید. این کار موجب سوزش زیادی می شود؛ اما تاول های تبخال را به سرعت خشک می کند.

تبخال تناسلی

تبخال تناسلی، یکی از انواع تبخال است که در اثر آلوده شدن به  ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) ایجاد می‌ شود. نخستین راه ابتلا به این ویروس، تماس جنسی با فرد آلوده است. پس از آلوده شدن، ویروس در بدن مخفی می‌ ماند و سپس می تواند چندین بار در سال فعال شود. تبخال تناسلی با درد، خارش و ناراحتی همراه است و منجر به ایجاد زخم در ناحیه تناسلی می شود.

متاسفانه درمان خاصی برای تبخال تناسلی و از بین بردن ویروس آن وجود ندارد؛ اما می توان با مصرف بعضی از داروها از شدت علائم کاسته و ریسک درگیر شدن سایر افراد را کاهش داد.  بهترین راه برای پیشگیری از ابتلا به تبخال تناسلی، استفاده از کاندوم در هنگام مقاربت جنسی است. توجه داشته باشید که تبخال تناسلی را از زگیل تناسلی به درستی تشخیص دهید.

از کجا بفهمیم تبخال تناسلی داریم

بسیاری از بیماران مبتلا به تبخال تناسلی هیچ گونه نشانه خاصی ندارند؛ در حالی که می توانند ویروس هرپس را به دیگران منتقل کنند. در سایر افراد نشانه های تبخال تناسلی پس از گذشت ۲ تا ۱۴ روز نمایان می شوند. برخی از علائم که به شما در تشخیص تبخال تناسلی کمک می کنند، به شرح زیر می باشد:

• حال بد همراه با علائمی شبیه به سرماخوردگی مانند تب، پا درد، درد کشاله ران و کمردرد
• احساس خارش، درد و سوزش در ناحیه تناسلی یا مقعد
•  ترشحات واژن
•  ایجاد تاول های کوچک بر روی ناحیه تناسلی و مقعد که دارای ترشحات چرکی هستند.
•  احساس درد و سوزش در زمان ادرار کردن

تبخال تناسلی در مردان

تبخال تناسلی در مردان در اثر آلوده شدن به دو نوع ویروس هرپس سیمپلکس ۱ و هرپس سیمپلکس ۲ ایجاد می‌شود و علائم متداول آن ایجاد تاول هایی در ناحیه تناسلی همراه با احساس خارش، درد و سوزش می باشد. این بیماری از راه های زیر قابل انتقال به سایر افراد است:

• ارتباط جنسی فرد بیمار با سایر افراد
• لمس تبخال تناسلی به شکل مستقیم
• برقراری رابطه جنسی دهانی
• درمان تبخال تناسلی در مردان

به طور معمول برای کمک به کاهش دوره درمان تبخال تناسلی در مردان و کاستن علائم این بیماری، پزشک از داروهای ضد ویروس خوراکی و پمادهای موضعی استفاده می‌ کند. مصرف  به موقع داروها موجب کاهش خطر انتقال ویروس از فرد آلوده به افراد دیگر می شود. به مردان توصیه می شود؛ برای تسکین سوزش و درد و خارش ناشی از این بیماری، ناحیه تناسلی را تمیز و خشک نگه دارند.

جمع بندی

بیماری تبخال در اثر آلوده شدن به ویروس هرپس سیمپلکس ایجاد می شود؛ این ویروس می تواند در بدن غیر فعال باقی بماند و در مواقع خاصی فعال شده و منجر به علائم تبخال مانند تاول های پر از ترشح شود. از انواع بیماری تبخال، تبخال لب و تبخال تناسلی شایع تر هستند. بیماری تبخال درمان قطعی ندارد؛ اما با مراجعه به پزشک و مصرف داروهایی می توان از شدت علائم کاسته و به بهوبد آن کمک کرد.

سوالات متداول

منبع: who.int

سعید پارسا

اینجانب یک نویسنده محتوای حوزه زیبایی و پزشکی با هشت سال تجربه در این زمینه هستم. تخصص من در تلفیق دانش پزشکی با تکنیک‌های زیبایی جهت بهبود و آرایش پوست و بدن است. از آنجایی که تجربه‌ی گسترده‌ای در این زمینه دارم، مقالات و محتواهای آموزشی را با رویکرد علمی و قابل فهم برای آنانی که به دنبال بهبود ظاهر و سلامتی خود می‌باشند، ارائه می‌دهم. هدف اصلی من اشتراک اطلاعات موثر و کاربردی است، به نحوی که افراد بتوانند در مسیر بهبود زندگی و ظاهر خود قدم بردارند.