ریزش مو سکه ای(آلوپسی) چیست؟
ریزش مو سکه ای یا آلوپسی نوعی اختلال خود ایمنی است که همیشه در بین قشرهای مختلف از هر جنس و سنی شایع بوده است و اغلب منجر به ریزش مو غیرقابل پیش‌بینی می‌شود. در بیشتر موارد، موها به صورت تکه‌های کوچکی به اندازه یک سکه شروع به ریزش می‌کنند. در ابتدا ممکن است فقط چند لکه وجود داشته باشد، اما با پیشرفت آن، مناطق وسیع‌تری از پوست سر تحت تاثیر قرار خواهند گرفت.
ریزش مو سکه ای میتواند هر فردی را، صرف نظر از سن، جنسیت، یا نژاد درگیر کند، اگرچه بیشتر موارد قبل از ۳۰ سالگی مشاهده شده‌اند. در این مطلب از پزشکبان به بررسی علل و علائم ریزش مو سکه ای و راه‌های احتمالی درمان آن می‌پردازیم.
ریزش مو سکه ای چیست؟
همانطور که اشاره شد در واقع آلوپسی یا ریزش مو سکه ای رایج‌ترین نوع ریزش مو در بین عموم مردم است که در آن بخش‌های کوچکی از پوست سر به اندازه یک سکه دچار ریزش مو می‌شوند. آلوپسی سکهای یک بیماری غیر تهدید کننده زندگی است و واگیردار هم نیست. در واقع این اختلال در نتیجه نقص در سیستم ایمنی بدن فرد است که بر روی موهای سر تأثیر می‌گذارد. در این شرایط بدن فرد به اشتباه فولیکول‌های مو را به عنوان یک دشمن در نظر می‌گیرد و سیستم ایمنی بدن به آن‌ها حمله می‌کند. بنابراین موها در بخش‌هایی از سر شروع به ریزش خواهند کرد.
علت ریزش سکه ای مو چیست؟
قبلا اشاره کردیم که ریزش موی سکهای یک بیماری خود ایمنی است و بدن فرد به اشتباه عامل خودی را به صورت دشمن در نظر گرفته و به آن حمله می‌کند. نوعی از سلول‌ها در سیستم ایمنی به نام سلول‌های T در اطراف پایه فولیکول مو تجمع کرده و تلاش می‌کنند آن را از بین ببرند. نتیجه این پدیده ریزش مو سکه ای است. در برخی مواقع حمله ایمنی ممکن است به پایان برسد و موها دوباره رشد کنند.
گاهی نیز علت بروز ریزش مو سکه ای ابتلا به یک بیماری خاص مانند عفونت‌های ویروسی یا مصرف یکسری داروها برای برخی شرایط پزشکی است. در مواردی شروع ریزش مو سکه ای را به علت مواجه با یک استرس مهم در زندگی فرد عنوان کرده‌اند. گاهی نیز این مشکل در بین دو قلوها دیده شده که دلیل آن ناشناخته است. آنچه مشهود بوده این است که ریزش سکهای مو در افرادی که به سایر بیماری‌های خود ایمنی مبتلا هستند بیشتر دیده می‌شود مانند افرادی که مبتلا به تیروئید، کم خونی شدید و… هستند.
در حالی که دانشمندان هنوز هم کاملا از دلایل قطعی این بیماری مطمئن نیستند، به نظر می‌رسد ژنتیک در بروز آن دخیل است زیرا دیده شده احتمال بروز ریزش مو به صورت سکهای در فردی که یکی از اعضای نزدیک خانواده او مبتلا به این بیماری هستند، بیشتر است. طبق مطالعات از هر پنج نفری که با این مشکل درگیر هستند، یک نفر در خانواده‌شان به این بیماری مبتلاست.
متاسفانه در حال حاضر شواهد علمی بسیار کمی برای حمایت از این نظریه وجود دارد که ریزش مو سکه ای ناشی از استرس است. موارد شدید استرس قطعا ممکن است باعث ریزش مو به شکل‌های مختلف شوند اما اکثر تحقیقات به علل ژنتیکی اشاره می‌کنند.
علائم ریزش موی سکه ای
مشخصه اصلی این بیماری ریزش مو است که به صورت تکه‌های کوچک و گرد روی سر رخ می‌دهد و باعث می شود که نواحی صاف و به رنگ پوست سر در معرض دید قرار گیرند. در بسیاری از موارد، ریزش متوقف می‌شود و موها دوباره رشد می‌کنند اما هیچ تضمینی وجود ندارد. ریزش مو به صورت سکه ای در برخی موارد ممکن است منجر به ریزش تمام موهای بدن شما شود مانند موی ابروها، مژه‌ها، بازوها، پاها، زیر بغل، ناحیه تناسلی و موهای سینه و پشت در مردان.
به ندرت، افراد مبتلا در نواحی که زمانی مو داشتند احساس سوزش یا خارش می‌کنند. برخی از مبتلایان تغییراتی را در ناخن‌های دست و پای خود مشاهده می‌کنند مانند بروز فرورفتگی‌های ریز یا لکه‌ها و خطوط سفید و خشک شدن ناخن‌ها. علاوه بر این ممکن است درخشش ناخن‌ها از بین رفته و نازک و شکننده شوند.
درمان قطعی ریزش موی سکه ای
آنچه مسلم است در حال حاضر هیچ درمان قطعی شناخته شده‌ای برای ریزش سکهای مو وجود ندارد، اما برخی روش‌های درمانی ممکن است به کاهش ریزش مو یا رشد سریع‌تر مو پس از ریزش کمک کنند. لازم است به یاد داشته باشید که درمان همیشه موفقیت آمیز نیست و حتی با انجام درمان‌های مختلف، برخی از افراد ممکن است همچنان ریزش مو سکه ای را در موهای سر خود مشاهده کنند. در ادامه برخی روش‌های درمانی که ممکن است برای درمان نسبی ریزش مو سکه ای مفید باشند را مرور خواهیم کرد.
درمان های پزشکی
این گروه درمانها شامل موارد زیر هستند:
- داروهای موضعی
برای کمک به تحریک رشد مو پزشکان برخی داروها را برای مالیدن روی پوست سر تجویز می‌کنند که بعضی از آن‌ها بدون نسخه (OTC) و برخی فقط با نسخه قابل تهیه هستند. یکی از این داروها ماینوکسیدیل است که معمولاً بدون نسخه در دسترس است. اما بهتر است قبل از مصرف این دارو با بهترین دکتر کاشت مو در تهران مشورت کنید. آنترالین نیز دارویی است که باعث تحریک پوست و تحریک رشد مجدد مو می‌شود. کرم‌های کورتیکواستروئیدی مانند کلوبتازول، فوم‌ها، لوسیون‌ها و پمادها ممکن است با کم کردن التهاب در فولیکول‌های مو باعث کاهش ریزش موی سکه ای شوند.
در تکنیک ایمونوتراپی یک ماده شیمیایی مانند دیفن‌سیپرون روی پوست سر قرار می‌گیرد تا باعث ایجاد بثورات آلرژیک شود. این بثورات بعد از شش ماه ممکن است باعث رشد موهای جدید شود.
- داروهای تزریقی
تزریق استروئیدها یک گزینه رایج برای مقابله با ریزش سکهای مو و تحریک رشد مو در مناطق خالی شده، است. متخصصان از سوزن‌های ریز برای تزریق استروئید به ناحیه خالی از مو یا طاس استفاده می‌کنند که این درمان باید هر ۱ تا ۲ ماه یکبار تکرار شود.
درمان های خوراکی
یکی از درمان‌های خوراکی برای رفع یا کاهش ریزش مو سکه ای، قرص کورتیزون است اما قبل از مصرف به دلیل احتمال بروز عوارض جانبی، این گزینه را با پزشک در میان بگذارید. مورد بعدی مهارکننده های ژانوس کیناز (JAK)، نوع جدیدی از دارو هستند که برای کمک به درمان ریزش مو مصرف می‌شوند. این گروه با کاهش سیتوکین‌ها که مسئول التهاب در بدن هستند، عمل می‌کنند. بنابراین مصرف این مهارکننده‌ها ممکن است به کاهش التهاب و کمک به رشد مجدد موها کمک کند.
داروهای سرکوب کننده ایمنی خوراکی مانند متوترکسات و سیکلوسپورین انواع دیگری هستند که با مسدود کردن پاسخ سیستم ایمنی بدن کار می‌کنند. اما دارای برخی عوارض جانبی هستند مانند:
- افزایش فشار خون
- آسیب به کبد و کلیه
- افزایش خطر ابتلا به عفونت‌های جدی
- افزایش خطر لنفوم
نور درمانی و استفاده از لیزر
نور درمانی یا فتوشیمی درمانی روش دیگری برای مقابله با ریزش مو سکه ای است که از یک حساس کننده نور یا فتوتراپی با طول موج‌های خاص نور فرابنفش برای اثرات شفابخش استفاده می‌کند. در لیزر درمانی نیز دوز خاصی از اشعه را برای تحریک رشد مجدد موها به نواحی طاس می‌تابانند. طبق تحقیقات این دو روش درمانی ایمن و مؤثر شناخته شده‌اند.
درمان‌های طبیعی
برخی داروهای طبیعی نیز ممکن است به درمان ریزش مو سکه ای کمک کنند اما شواهد محکم پزشکی یا علمی برای این اثرات وجود ندارد. به عنوان مثال مصرف ویتامین‌ها و مکمل‌هایی مانند روی و بیوتین، مصرف روغن‌های ضروری مانند روغن نارگیل، روغن درخت چای و روغن کرچک، مالیدن آب پیاز بر روی پوست سر، مصرف پروبیوتیک‌ها، تغییرات در رژیم غذایی و داشتن سبک زندگی سالم، مصرف میوه‌ها و سبزیجاتی مانند زغال اخته، آجیل و مغزها، کلم بروکلی، چغندر و پروتئین‌های بدون چربی مانند سالمون.
سایر درمان‌های احتمالی برای رفع ریزش مو سکه ای شامل موارد زیر است:
- طب سوزنی
- رایحه درمانی
در برخی موارد استفاده از کلاه گیس یا تراشیدن موی سر نیز به کاهش احساس ناخوشایند حاصل از این بیماری کمک خواهد کرد.
ریزش مو سکه ای در زنان
ریزش مو سکه ای در مردان و زنان به طور یکسان رخ می‌دهد زیرا علت اصلی آن احتمالا دلایل ژنتیکی است. این وضعیت باعث ریزش موی پراکنده و تکه‌ای در بخش‌هایی از سر می‌شود که معمولاً به اندازه یک سکه است. اغلب ممکن است این ناحیه به تدریج بزرگ شود و منجر به ریزش موی بیشتری شود. در ریزش سکه ای مو در زنان مرحله رشد مو کند می‌شود و برای شروع رشد مو زمان بیشتری نیاز است، زیرا فولیکول‌های مو کوچک می‌شوند و موهایی که رشد می‌کنند نازک‌تر و نرم‌تر هستند.
آیا ریزش موی سکه ای خطرناک است؟
همانطور که ذکر کردیم ریزش مو سکه ای یک عارضه بسیار رایج است که هر ساله افراد بسیاری در سراسر دنیا به آن مبتلا می‌شوند. اگر دلیل این ریزش مو ارثی باشد اغلب عارضه خاصی به همراه نخواهد داشت و خطرناک نیست. اما در برخی موارد، ریزش موی سکهای ممکن است نشانه بیماری زمینه‌ای دیگری باشد که سلامت شما را تهدید می‌کند. به همین دلیل توصیه می‌شود در صورت ابتلا به این نوع ریزش مو حتما آزمایش‌های لازم را که پزشک تجویز می‌کند، انجام دهید تا مطمئن شوید مشکل خاصی سلامتی شما را به مخاطره نمیاندازد.
توجه داشته باشید حتی اگر همه موهای خود را از دست بدهید، ممکن است آن‌ها دوباره رشد کنند. در غیر اینصورت امروزه با توجه به پیشرفت علم و تکنولوژی، روش‌های موثری برای رفع عوارض ناشی از ریزش مو و مبارزه با آن وجود دارد مانند انواع کاشت و… . در این خصوص حتما از بهترین کلینیک کاشت مو در تهران مشاوره تخصصی دریافت کنید.
خلاصه مقاله ریزش مو سکه ای
آنچه مسلم است ریزش مو سکه ای درمان قطعی ندارد اما روش‌های درمانی دیگری وجود دارند که در برخی موارد حتی ممکن است ریزش را موقتا اما به طور کامل قطع کنند. در صورت مواجه با این بیماری باید صبور و امیدوار باشید. اصولا اغلب درمانها در این زمینه زمان‌بر هستند و ممکن است چند ماه طول بکشد تا شما تاثیر داروی مصرفی یا درمان مورد نظر را مشاهده کنید. اما پافشاری بر ادامه درمان و داشتن روحیه مناسب در این راه بسیار موثر و کمک کننده خواهد بود.
سوالات متداول شما درباره ریزش موی سکه ای
آیا ریزش مو سکهای درمان دارد؟
خیر در حال حاضر درمان قطعی برای این نوع ریزش وجود ندارد اما برخی روش‌های درمانی برای کنترل این بیماری وجود دارند.
آیا ریزش مو سکهای خطرناک است؟
ریزش موی سکهای یک مشکل زیبایی است و مستقیما سلامتی فرد را به مخاطره نمیاندازد اما میتواند باعث کاهش اعتماد به نفس و ایجاد استرس و ناراحتی برای فرد شود.
آیا ریزش مو سکهای واگیردار است؟
ریزش سکهای مو مسری نبوده و در واقع نوعی اختلال خود ایمنی است.
به عنوان یک پزشک عمومی با اشتیاق بی‌پایان به آموزش و یاددهی، فعالیت خود را در حوزه تولید محتوای پزشکی آغاز کرده‌ام. تجربه‌ی ده سال کار در این زمینه، همراه با علاقه به بهبود سطح دانش و آگاهی جامعه درباره مسائل سلامت، مرا به این مسیر هدایت کرده است. با توجه به تخصصم در پزشکی و تمرکز بر آموزش، من تمام تلاش خود را به کار بردم تا اطلاعاتم را به زبانی ساده و قابل درک به شما ارائه دهم. هدف اصلی من از این فعالیت، افزایش سطح آگاهی و دانش سلامتی در جامعه است و امیدوارم که بتوانم با این کار به بهبود وضعیت سلامتی و کیفیت زندگی افراد کمک کند.
