قرص زینک و فواید آن

قبل از پرداختن به بررسی قرص زینک و فواید آن باید خاطر نشان کرد که عناصر موجود در طبیعت و بدن انسان برای رشد و سلامتی ما بسیار اهمیت دارند. یکی از این عناصر مهم در تمام جنبه‌های سلامتی بدن ما، عنصر روی (Zink) است که یکی فراوان‌ترین مواد معدنی در بدن است به عنوان مثال، روی به عنوان کوفاکتور در بیش از ۳۰۰ آنزیم مختلف فعالیت دارد و عملکرد مناسب آنزیم‌ها به وجود روی وابسته است.

به علاوه، در تحقیقات بسیاری نشان داده شده که این ماده معدنی می‌تواند، باعث تقویت و بهبود عملکرد سیستم ایمنی شده، سطح قند خون را تثبیت و از سلامت پوست، چشم‌ها و قلب حمایت کند؛ بنابراین دلایل زیادی برای اطمینان از دریافت دوز مناسب روزانه زینک برای بدن وجود دارد. در این مقاله فواید قرص زینک و دوز مناسب مصرف آن را به همراه خطرات و عوارض جانبی احتمالی مصرف بیش از حد روی بررسی می‌کنیم. پس تا انتهای این مطلب با ما پزشکبان همراه باشید.

قرص زینک چیست؟

عنصر روی به عنوان یک ماده مغذی ضروری برای بدن است؛ بدین معنا که بدن شما نمی‌تواند آن را تولید یا ذخیره کند و به همین دلیل، باید از طریق رژیم غذایی خود یک منبع ثابت از آن را دریافت کنید. روی برای فرایندهای متعددی در بدن ما مورد نیاز است، از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بیان ژن‌ها
• واکنش‌های آنزیمی
• عملکرد سیستم ایمنی
• سنتز DNA، RNA و پروتئین
• التیام زخم‌ها
• رشد‌ و تقویت مو

این عنصر به طور طبیعی در طیف گسترده‌ای از غذاهای گیاهی و حیوانی وجود دارد و غذاهایی که به طور طبیعی حاوی این ماده معدنی نیستند، مانند غلات صبحانه و میان وعده‌ها، غالبا با اشکال مصنوعی روی غنی می‌شوند. به دلیل نقشی که روی در عملکرد سیستم ایمنی و سایر فعالیت‌های مهم بدن ما دارد. در صورتی که این عنصر به صورت طبیعی و به طور کامل به بدن ما نرسد باید حتما آن را طرق دیگر مانند قرص زینک دریافت کنیم.

امروزه انواع مکمل‌ روی مانند کپسول، شربت و… در بازار در دسترس هستند. مصرف روی برای گروه‌های سنی مختلف و جنس زن و مرد متفاوت است و باید دوز مورد استفاده را حتما رعایت کنید تا دچار عوارض مصرف بیش از حد آن نشوید.

خواص و موارد مصرف قرص زینک

همانطور که اشاره شد روی برای بسیاری از جنبه‌های سلامتی بدن ما مهم است و کمبود آن اغلب موجب بروز اختلالاتی در عملکردهای بدن خواهد شد. از این رو می‌توانیم در صورت کمبود روی در بدن از انواع مکمل‌های زینک با دوزهای متفاوت استفاده کنیم تا این کمبود را جبران کنیم.

علائم کمبود روی در بدن شامل کاهش ایمنی، ریزش مو، کم اشتهایی، اسهال و کندی بهبود زخم‌ها است. در این میان مطالعات معتبر نشان داده‌اند که مصرف مکمل‌های زینک به طور موثری سطح آن را در خون افزایش می‌دهند.

به عنوان مثال، با مصرف قرص روی، اسهال ممکن است تنها در عرض ۲۴ ساعت بهبود یابد، در حالی که ضایعات پوستی معمولاً طی ۱ تا ۲ هفته پس از شروع مصرف زینک بهبود می‌یابند. این عنصر احتمالا عملکرد سیستم ایمنی بدن را بهبود می‌بخشد. برخی مطالعات نشان داده‌اند که یک قرص‌ زینک حاوی ۸۰ تا ۹۲ میلی‌گرم از این عنصر ممکن است طول مدت سرماخوردگی را تا ۳۳ درصد کاهش دهند.

روی همچنین ممکن است به عنوان یک آنتی اکسیدان در بدن عمل کرده و التهاب را کاهش دهد و از بدن در برابر بیماری‌های مزمنی مانند بیماری قلبی، سرطان و دیابت محافظت می‌کند. قرص زینک باعث تقویت مدیریت قند خون می‌شود. هورمون انسولین که وظیفه انتقال قند از جریان خون به بافت‌ها را بر عهده دارد، در حضور روی عملکرد بهتری خواهد داشت.

مصرف مکمل‌های روی به مبارزه با آکنه کمک می‌کند و اغلب برای ارتقای سلامت پوست و درمان بیماری‌های رایج پوستی مانند آکنه توصیه می‌شود. در تحقیقات ثابت شده که ترکیبی از روی به نام سولفات روی برای کاهش علائم آکنه خفیف تا متوسط مفید است. طبق یک بررسی معتبر، افراد مبتلا به آکنه در مقایسه با افرادی که آکنه ندارند، سطح روی کمتری در خون خود دارند و مصرف زینک می‌تواند میزان متوسط برآمدگی‌های التهابی ناشی از این بیماری را کاهش دهد.

خوردن مکمل زینک ممکن است سلامت قلب را بهبود بخشد. بیماری قلبی یک بیماری جدی تهدید کننده سلامتی است که تقریباً ۳۳ درصد از مرگ و میرها را در سرتاسر جهان موجب می‌شود.

برخی تحقیقات نشان می‌دهند که مصرف قرص زینک ممکن است عوامل خطر بیماری قلبی را بهبود بخشیده و سطح تری گلیسیرید و کلسترول را کاهش دهند. برخی دانشمندان معتقدند که زینک می‌تواند سطح فشار خون سیستولیک که بالاترین میزان فشار خون است را کاهش دهد. اما تحقیقات در مورد اثرات مصرف این عنصر بر فشار خون محدود است.

دژنراسیون ماکولا یک بیماری شایع چشم و یکی از دلایل اصلی از دست دادن بینایی در سراسر دنیاست. مصرف مکمل روی اغلب برای کند کردن پیشرفت دژنراسیون ماکولا وابسته به سن (AMD) و کمک به محافظت در برابر از دست دادن بینایی و کوری موثر است. طی مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۴ مشخص شد که مصرف روزانه ۵۰ میلی‌گرم سولفات روی به مدت ۳ ماه، پیشرفت این بیماری را کند خواهد کرد. در نهایت تحقیقات بیشتری برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد ارتباط بین این ماده معدنی و سلامت چشم مورد نیاز است.

عوارض مصرف قرص زینک

مصرف مکمل‌های زینک در دوزهای مشخص شده برای هر رده سنی مشکلی ایجاد نخواهد کرد اما چنانچه بی رویه و بدون رعایت دستورالعمل‌های مورد نظر خورده شود، ممکن موجب بروز برخی عوارض جانبی شود. مصرف روی در مقادیر حدود ۴۰ میلی‌گرم در روز و برای مدت زمان کوتاه احتمالا بی خطر است. اما مصرف دوزهای بالاتر از ۴۰ میلی‌گرم در روز ممکن است میزان جذب مس در بدن را کاهش داده و باعث بروز علائمی شبیه آنفولانزا شود مانند تب، سردرد، سرفه و خستگی. مصرف دوزهای بسیار بالاتر آن ممکن است باعث درد معده، استفراغ و بسیاری مشکلات دیگر شود.

علاوه بر این، نشان داده شده است که مصرف مکمل زینک با جذب برخی آنتی‌بیوتیک‌ها تداخل دارد و در صورت استفاده همزمان، اثربخشی آنها را کاهش خواهد داد. برای کاهش خطر عوارض جانبی مصرف زینک حتما دوز توصیه شده را رعایت کنید و از خوردن بیشتر از ۴۰ میلی‌گرم در روز خودداری کنید، مگر اینکه تحت نظارت و توصیه پزشک باشد. لازم به ذکر است چنانچه حتی با مصرف دوز مناسب قرص زینک، عوارض جانبی منفی آن را مشاهده کردید، فورا مصرف را متوقف کرده و در صورت بروز مجدد علائم با پزشک تماس بگیرید.

آیا خوردن قرص زینک پلاس باعث چاقی می شود؟

قرصه زینک پلاس دارای ترکیباتی است که ممکن است در برخی افراد باعث افزایش اشتها شود؛ البته این افزایش اشتها بستگی به بدن افراد دارد. تحقیقات مختلف نشان داده‌اند که کمبود روی در بدن باعث کاهش وزن نمی‌شود و مصرف زینک پلاس نیز به تنهایی منجر به افزایش وزن نخواهد شد. بنابراین نمی‌توان گفت که افزایش اشتها در مورد همه افراد اتفاق می‌افتد. با این همه قرص زینک در افرادی که سوءتغذیه دارند و یا دچار برخی مشکلات پزشکی هستند، ممکن است باعث افزایش وزن شود.

بنابراین اگر کاهش وزن به دلیل کمبود این عنصر در بدن باشد، مصرف مکمل روی ممکن است منجر به چاقی و افزایش وزن شود. پس خوردن زینک پلاس برای افرادی که از لحاظ میزان روی در بدن مشکلی ندارند، موجب چاقی آن‌ها نخواهد شد.

بهترین قرص زینک برای مردان کدام است؟

خواص مکمل‌های روی برای آقایان بسیار زیاد است به عنوان مثال مصرف قرص زینک در مردان باعث بهبود باروری و تقویت اسپرم‌های آن‌ها می‌شود. خوردن مکمل‌های روی باعث تامین کمبود روی در بدن و جلوگیری از ابتلا به ناباروری مردان خواهد شد. در واقع زینک در ارتقای سلامت عمومی بدن مردان موثر بوده و منجر به بهبود عملکرد جنسی و سیستم تولید مثل، تحرک اسپرم و تقویت پروستات در ‌آن‌ها می‌شود.

البته مردان در کنار مصرف مکمل زینک باید رژیم غذایی مناسبی را نیز داشته باشند تا خواص این عنصر در ترکیب با رژیم خوب، زودتر مشاهده شود. یکی از بهترین انواع قرص زینک موجود در بازار برای آقایان، قرص اولترا زینک ویتابیوتیکس است که برای بهبود عملکرد جسمانی و قوای جنسی آن‌ها و نیز تقویت مو و… موثر است.

تاثیر قرص زینک روی موها چیست؟

عنصر روی در حفظ ساختار و یکپارچگی فولیکول‌های مو در پوست سر موثر است. علاوه بر این با اثر بر سنتز DNA و RNA و تقسیم سلولی در تکثیر سلول‌های فولیکول مو نقش دارد. قرص زینک به تولید و تنظیم کراتین نیز کمک می‌کند، پروتئینی فیبری که تشکیل دهنده پایه ساختاری تارهای مو است.

چنانچه بدن فردی دچار کمبود روی باشد، تعادل مواد مغذی مورد نیاز برای رشد مو مختل خواهد شد و در نهایت ممکن است موجب ریزش مو شود. کمبود روی باعث تضعیف فولیکول‌های مو و در نتیجه نازک‌شدن تارهای مو و افزایش ریزش آن‌ها خواهد شد. از دلایل دیگر ریزش مو در اثر کمبود زینک، بر هم خوردن تعادل هورمونی است زیرا این عنصر در متابولیسم هورمون‌هایی مانند تستوسترون نقش دارد.

بنابراین برای داشتن موهای سالم، باید به مقدار کافی از مکمل‌های روی استفاده کنیم. بهتر است تا حد امکان روی را از طریق رژیم غذایی خود دریافت کنیم در غیر این صورت باید با مصرف مکمل‌ها کمبود آن را جبران کنیم.

قیمت قرص زینک چقدر است؟

مکمل‌های روی در انواع مختلفی در بازار دارویی قابل تهیه هستند مانند قرص زینک، کپسول، شربت و… . به همین دلیل قیمت قرص زینک و سایر مکمل‌های آن بسیار متفاوت و متغیر خواهد بود. زیرا شرکت‌های دارویی مختلف اقدام به تولید این مکمل‌ها می‌کنند و هر کدام ممکن است قیمت متفاوتی بر محصولات خود اعمال کنند. بعلاوه قیمت مکمل‌ها به درصد زینک موجود در آن‌ها نیز بستگی دارد. قیمت مکمل‌های روی بین ده هزار تا چند صد هزار تومان متغیر است.

نحوه مصرف قرص زینک

برای جلوگیری از بروز عوارض جانبی مصرف مکمل‌های زینک باید دوز توصیه شده را استفاده کنید و به دستورالعمل پزشک توجه کنید. مقدار توصیه شده رژیم غذایی روزانه برای مردان بالغ ۱۱ میلی‌گرم و برای زنان بالغ ۸ میلی‌گرم است. میزان مجاز برای زنان باردار و شیرده به ترتیب ۱۱ و ۱۲ میلی‌گرم در روز است.

افرادی که از رژیم‌های غذایی خاص مانند گیاه‌خواری پیروی می‌کنند ممکن است از طریق رژیم غذایی موفق به دریافت میزان مورد نیاز روی برای بدن خود نشوند بنابراین حتما باید مکمل زینک را طبق دستور پزشک مصرف کنند.

در مجموع دوز توصیه شده روزانه برای بزرگسالان حدود ۱۵ تا ۳۰ میلی‌گرم عنصر روی است که این مقدار را می‌توان با خوردن انواع غذاهای غنی از روی مانند گوشت، مرغ، غذاهای دریایی، غلات صبحانه غنی شده، آجیل و مغز، حبوبات و محصولات لبنی تامین کرد. دوزهای بالاتر روی اغلب برای درمان بیماری‌هایی مانند آکنه، اسهال و عفونت‌های تنفسی تجویز می‌شود.

قرص زینک برای چه کسانی مفید است؟

اصولا مصرف زینک برای کسانی توصیه می‌شود که نشانه‌های کمبود این عنصر را در بدن خود دارند. در برخی موارد برای پی بردن به کمبود روی در بدن نیاز به انجام آزمایش خون است. در چنین شرایطی و پس از مشخص شدن دلیل علائم به عنوان کمبود زینک در بدن فرد، پزشک مصرف مکمل زینک را با دوز مناسب برای فرد تجویز خواهد کرد. در ادامه با مصرف انواع مکمل روی شاهد بهبود در عملکرد سیستم ایمنی بدن، رشد موها، جلوگیری از ریزش آنها و سلامت پوست و ناخن خود خواهیم بود.

آنچه در مقاله قرص زینک خواندید:

روی یک ماده معدنی ضروری است که نقش مهمی در عملکردهای حیاتی بدن ما دارد. از این رو در صورت کمبود این عنصر در بدن، مصرف روزانه ۱۵ تا ۳۰ میلی‌گرم روی ممکن است باعث بهبود ایمنی، سطح قند خون و سلامت چشم، قلب و پوست شود. با این همه باید دقت کنید مصرف مجاز آن را رعایت کنید و از خوردن ۴۰ میلی‌گرم روی در روز تجاوز نکنید، زیرا مصرف مقادیر بالای زینک باعث بروز عوارض جانبی، مشکلات گوارشی و علائم مشابه آنفولانزا و… خواهد شد.

سوالات پرتکرار شما در مورد قرص زینک

دکتر حبیبی

به عنوان یک پزشک عمومی با اشتیاق بی‌پایان به آموزش و یاددهی، فعالیت خود را در حوزه تولید محتوای پزشکی آغاز کرده‌ام. تجربه‌ی ده سال کار در این زمینه، همراه با علاقه به بهبود سطح دانش و آگاهی جامعه درباره مسائل سلامت، مرا به این مسیر هدایت کرده است. با توجه به تخصصم در پزشکی و تمرکز بر آموزش، من تمام تلاش خود را به کار بردم تا اطلاعاتم را به زبانی ساده و قابل درک به شما ارائه دهم. هدف اصلی من از این فعالیت، افزایش سطح آگاهی و دانش سلامتی در جامعه است و امیدوارم که بتوانم با این کار به بهبود وضعیت سلامتی و کیفیت زندگی افراد کمک کند.